کاراواجو کیست؟زندگینامه، سبک منحصر بفرد و آثار ماندگارش

همانطور که گفتیم، زندگی شخصی کاراواجو همیشه با درگیری‌ها و تنش‌های فراوان همراه بود؛ ویژگی‌هایی که در نقاشی‌های او به ویژه در تکنیک کیاروسکورو به وضوح قابل مشاهده است. آثار واقع‌گرایانه او که گاه بحث‌برانگیز هم می‌شدند، تأثیر فراوانی بر هنر اروپا گذاشتند. در ادامه، ده اثر مهم و معروف این هنرمند بزرگ را بررسی می‌کنیم.

●       سر مدوزا

کاراواجو دو نسخه از “مدوزا” نقاشی کرده است که نسخه دوم آن در حال حاضر در گالری اوفیتزی در فلورانس نگهداری می‌شود. این اثر به طور خاص نقاشی شده است؛ نقاشی روی یک سپر تزئینی که به فردیناند یکم مدیچی، دوک توسکانی در آن زمان، اهدا شده است. سطح منحنی سپر، به احتمال زیاد چالشی برای کاراواجو در ارائه و طراحی صحیح اثر ایجاد کرده بود؛ چالشی که او به خوبی از پس آن برآمده و توانست نمایشی دقیق و جذاب از این تصویر ارائه دهد.

●       شک به توماس

اثر دیگری از Caravaggio با موضوع کتاب مقدس، “شک به توماس” یا “نامحرم بودن توماس مقدس” است. این نقاشی لحظه‌ای را به تصویر می‌کشد که توماس، یکی از حواریون، در قیام مسیح تردید داشت. کاراواجو با دقت و جزئیات فوق‌العاده این صحنه را به تصویر کشیده است. در این اثر، حتی ناخن‌های کثیف دست توماس به وضوح دیده می‌شود، وقتی که او سعی دارد با نزدیک شدن به مسیح، شک خود را کنار بگذارد.●       سر بریدن هولوفرنس توسط جودیت

این اثر لحظه‌ای تکان‌دهنده از سربریدن هولوفرنس را به تصویر می‌کشد و نخستین باری بود که کاراواجو چنین صحنه دراماتیکی را کشیده است. او با نورپردازی تند از کنار، در پس‌زمینه‌ای سیاه و سفید و لکه‌دار، صحنه‌ای پراضطراب را در کمال هنرمندی به نمایش گذاشته است. واقع‌گرایی اثر انکارناپذیر است، به ویژه در چهره‌هایی که هرکدام حامل احساسی متفاوت‌اند. هولوفرنس با بدنی در هم پیچیده از درد، در میان فریادی ناشی از درد گرفتار شده، درحالیکه جودیت نگاهی سرشار از اراده و انزجار دارد. این واقع‌گرایی چنان دقیق و عمیق است که برخی معتقدند کاراواجو این نقاشی را از اعدام جنجالی بئاتریس سینسی در رم، در سال ۱۵۹۹ الهام گرفته است.

●       دیوید با رئیس جالوت

در میان آثار پرهیجان و احساسی کاراواجو، این نقاشی تصویری متفاوت از دیوید ارائه می‌دهد. برخلاف انتظار، او پیروزی خود را با افتخار جشن نمی‌گیرد، بلکه در سکوتی همراه با تفکر غرق شده، انگار در حال فکر کردن بر ارتباطی پیچیده میان خود و دشمن شکست‌خورده‌اش است. نکته‌ای شگفت‌انگیز در مورد این مقاله این است که Caravaggio چهره جالوت را بر اساس چهره خودش نقاشی کرده است. او چند سال پیش نسخه‌ای دیگر از این موضوع را نقاشی کرده بود، اما در این اثر، حس اندوه و تفکر دیوید بیش از هر چیز به چشم می‌آید.

●       سبد میوه

کاراواجو نقشی مهمی در تبدیل زندگی طبیعی به یک سبک و ژانر محبوب هنری داشت. اثر “سبد میوه” که در واپسین سال‌های سده شانزدهم خلق شده، نمونه‌ای از دقت و ظرافت در طراحی است که در تمامی آثار او دیده می‌شود. این سبد در مرکز نگاه بیننده جای گرفته و از لبه میز جلو آمده و بیرون زده است. سال‌هاست که منتقدان درباره مفهوم میوه‌های لک‌دار و بیش از حد رسیده در این نقاشی بحث می‌کنند. با این حال، این احتمال نیز وجود دارد که Caravaggio صرفاً همان چیزی را ترسیم کرده باشد که در آن زمان در دسترسش بوده است.

●       دستگیری عیسی

این شاهکار هنری که حدود سال 1602 تکمیل شده، لحظه دستگیر شدن حضرت عیسی مسیح را به تصویر می‌کشد و در حال حاضر در گالری ملی ایرلند در دوبلین نگهداری می‌شود. جدا از مهارت کاراواجو در نمایش نور، رنگ و سایه‌ها، ماجرای ناپدید شدن این اثر و کشف دوباره آن نیز بسیار شگفت‌انگیز است. این نقاشی از اواخر قرن هجدهم گم‌شده تلقی می‌شد و تا سال 1990 محل دقیق آن نامعلوم بود، تا اینکه در محل اقامت انجمن عیسی در دوبلین پیدا شد. نکته جالب اینجاست که دست‌کم 12 نسخه شناخته شده از این اثر با عنوان “The Taking of Christ” وجود دارد!

●       پیشگو

برخلاف بیشتر هنرهای ایتالیایی در آن دوران، “فالگیر” یا “پیشگو” داستانی از کتاب مقدس یا اساطیر یونانی-رومی را نشان نمی‌دهد. این اثر تنها یک تصویر از زندگی روزمره است که در نقاشی‌های شمال اروپا بیشتر از ایتالیا محبوب بود. در این نقاشی، کاراواجو یک جوان متمول را به تصویر می‌کشد که ساده‌دلانه به یک دختر کولی اعتماد کرده تا کف دست او را بخواند. در حالی که انگشت دختر به آرامی بر روی دست پسر حرکت میکند، چشم‌های او به چشم‌های پسر جوان خیره شده است! این اثر نمونه‌ای از تمایل هنرمند به الهام گرفتن از طبیعت و اتفاقات روزمره است، نه آثار اساتید بزرگ و هنرمندان گذشته.

●       گردن زدن به مقدس جان باپتیست

این شاهکار توسط نویسنده آندره پوملا “یکی از مهم‌ترین آثار در نقاشی غربی” توصیف شده و به عنوان بزرگترین بوم نقاشی شده توسط کاراواجو شناخته می‌شود. ابعاد این بوم بسیار وسیع و بزرگ است. این نقاشی صحنه اعدام جان باپتیست را به تصویر می‌کشد و تنها اثری است که کاراواجو آن را امضا زده است. امضای او در خون جاری شده از گلوی جان، در زمان بازسازی اثر کشف شد.

●       باکوس

باکوس اسم رومی دیونیسوس، ایزد یونانی شراب، جنون و خوش‌گذرانی بود. در این نقاشی، کاراواجو او را به شکلی منحصر به فرد و متناسب با زمان خود، یعنی به عنوان یک نوجوان ایتالیایی از قرن 17، به تصویر کشیده است. این اثر به دلایل مختلفی جالب است: بسیاری از منتقدان معتقدند که کاراواجو از آینه برای کشیدن خود به عنوان باکوس استفاده کرده است، به ویژه با توجه به نحوه نگهداری بطری شراب در دست چپ. جالب‌تر اینکه، در بازسازی اثر، تصویری کوچک از کاراواجو با مسواک در دست در کاراف شراب کشف شده است.

●       ندای مقدس متی

این اثر شگفت‌انگیز کاراواجو لحظه‌ای تاریخی را ثبت کرده است، لحظه‌ای که حضرت مسیح از متیو دعوت می‌کند تا از او پیروی کند. عیسی در کنار سنت پیتر ایستاده و با دست خود به متیو که به همراه چهار مرد دیگر پشت میز نشسته است، اشاره می‌کند. به وضوح می‌توان دید که کاراواجو در بسیاری از آثار خود از واقعیت‌های دنیای اطرافش الهام می‌گرفته و این اثر نیز از این قاعده مستثنی نیست، چرا که وی صحنه‌ای از کتاب مقدس را با الهام از هنر معاصر مدرن به تصویر کشیده است. ممکن است که او از نقاشی خدا در نمازخانه سیستین میکل‌آنژ تاثیر گرفته باشد، جایی که خدا به سمت آدم اشاره می‌کند تا او را از خواب بیدار کند.