با هنر کلاسیک آشنا شوید؛ سبکی جاودانه در تاریخ هنر

کلاسیسم در همه‌ رشته‌های هنرهای زیبا تأثیرگذار بوده است. این تأثیر را می‌توان در معماری، نمایش، موسیقی، نقاشی و پیکره‌سازی به خوبی مشاهده کرد. اگر بخواهیم در سده پانزدهم میلادی دوره‌های مختلف سبک هنر کلاسیک یا کلاسیسیسم را دسته‌بندی کنیم، می‌توان به بخش‌های زیر اشاره کرد:

کلاسیسم در قرون وسطی

در سده‌های میانی، هنر به شدت تحت نفوذ کلیسا قرار داشت و بیشتر آثار هنری با درون‌مایه‌های دینی خلق می‌شدند. یکی از نمونه‌های بارز کلاسیسم در این دوران، نهضت رنسانس کارولنژی بود که از سال ۷۵۰ میلادی آغاز شد و تا ۸۱۴ ادامه یافت. در این بازه زمانی، آثار هنری با گرایش به کلاسیسم عمدتاً در دیرها و صومعه‌های مسیحی به وجود می‌آمدند.

کلاسیسم در رنسانس

رنسانس که از پایان سده سیزدهم میلادی شروع شد، به عنوان دوره‌ تجدد فرهنگی شناخته می‌شود. کلاسیسم در این دوره به معنای بازگشت به ارزش‌ها و شکل‌های هنری و ادبی یونان و روم باستان بود. هنرمندان این عصر با الهام از هنر باستانی یونان و روم، آثاری خلق کردند که ویژگی‌های کلاسیسم را در خود داشتند. در این دوره، دقت در آناتومی انسان، نورپردازی دقیق و پرسپکتیو از ویژگی‌های مهم آثار هنری به شمار می‌رفت.
از پیشگامان این هنر در این دوره می‌توان به فیلیپو برونلسکی، لئون باتیستا آلبرتی (فیلسوف و نظریه‌پرداز هنر)، دوناتلو (پیکره‌ساز) و آندره ماساچو (نقاش) اشاره کرد. لئون باتیستا آلبرتی، فیلسوف و نظریه‌پرداز ایتالیایی، از کسانی بود که پایه‌های نظری هنر کلاسیک در نقاشی را بنیان نهاد. اندیشه‌ها و نظریه‌های او زمینه‌ساز خلق آثاری مانند "مدرسه آتن" اثر رافائل در دوره رنسانس متأخر شد. این نقاشی بعدها به یکی از مهم‌ترین منابع الهام برای نقاشان و هنرمندان سبک کلاسیک تبدیل شد.
آلبرتی، کلاسیسم را برابر با زیبایی می‌دانست و در توضیح اصول آن، چندین رساله منتشر کرد که بعدها به منابع مهمی برای پیروان این مکتب بدل شدند. داده‌های موجود در کتاب‌های او پایه‌ای برای ایجاد پرسپکتیو در هنر شد. رساله‌های "نقاشی" (De Pictura)، " در باب مجسمه‌سازی" (De Statua) و "کتاب ساختمان" (De Re Aedificatoria) نوشته آلبرتی، از مهم‌ترین منابع سبک کلاسیسم در دوره‌های بعد محسوب می‌شوند.

کلاسیسم در باروک

سبک باروک که در اواخر سده شانزدهم میلادی در ایتالیا شکل گرفت، با ویژگی‌های نمایشی، احساسی و تزئینات متعدد شناخته می‌شود. این سبک در واکنش به تحولات مذهبی و اجتماعی اروپا شکل گرفت و تأثیرات عمیقی بر انواع هنرها گذاشت.
هنر کلاسیک یا کلاسیسم به عنوان یک سبک هنری و ادبی، در دوره باروک نیز حضور فعالی داشت، هرچند با تأکیدها و برداشت‌هایی متفاوت از دوره‌های رنسانس و کلاسیک باستان. درحالیکه باروک با تعادل و تقارن، ظرافت و زیبایی، منطق و وضوح، واقع‌نمایی و وقار همراه بود، کلاسیسم در این دوره با تمرکز بر کمال زیبایی و ایده‌آل‌گرایی، از هنر باستانی الهام می‌گرفت.
به مرور زمان، کلاسیسم در سبک باروک نیز نفوذ کرد و خوانش جدیدی از آن شکل گرفت. در این سبک، تناسبات عالی و ایده‌آل به نمایش درآمدند. از استادان بزرگ سبک باروک که از مکتب کلاسیسم تأثیر پذیرفته بودند، می‌توان به کاراواجو اشاره کرد. در آثار این هنرمند برجسته، نشانه‌های آشکاری از تأثیرپذیری از مکتب کلاسیک دیده می‌شود. باید توجه داشت که سبک کلاسیسم به شکل‌های مختلف در بسیاری از سبک‌های هنری دیگر ظهور کرده که باروک یکی از آن‌هاست.
در واقع، کلاسیسم در دوره باروک، تفسیری نو از هنر کلاسیک باستان بود که در آن تأکید بر تعادل و نظم، با گرایش‌های عاطفی و نمایشی باروک درهم آمیخته شد.