راهنمای جامع خرید فرش دستباف، از انتخاب طرح و رنگ تا تشخیص اصالت

با وجود اینکه ابعاد و اندازه‌های فرش‌های دستباف به اندازه فرش‌های ماشینی متنوع نیست، اما این نوع فرش‌ها نیز در ابعاد مختلفی تولید می‌شوند و هر یک کاربری‌های متفاوتی دارند. انواع فرش دستباف از لحاظ ابعاد و اندازه عبارتند از:

• گروهی از این فرش‌ها که با عنوان قالی معروف می‌باشند عموماً در اندازه‌های ۶ و ۱۲ متری یافت می‌شوند و از محبوبیت چشمگیری در سطح جهانی برخوردارند.
• قالیچه‌ها نوع متفاوغت از بافته‌های دستبافت محسوب می‌گردند که در ابعاد محدودتر در قیاس با قالی تولید شده و عمدتاً مساحتی زیر چهار متر مربع دارند. مرسوم است به نمونه‌های ریزتر با ابعاد تقریبی ۱.۴۰ در ۲.۲۰، عنوان قالی سجاده‌ای یا دوذرعی اطلاق می‌شود، حال آنکه بافت‌های ریز و ظریف با ابعاد ۱.۵ در ۲.۵ متر را پرده‌ای می‌نامند.
• فرش‌های دستباف کوچکتر از قالیچه‌ها با نام کلگی شناخته می‌شوند که معمولاً در اندازه‌های ۱.۵×۳، ۱.۷×۳ و ۲×۳.۷ متر تولید می‌گردند.
• نوع دیگری از این منسوجات دستباف که معمولاً با اسم کناره‌ها معرفی می‌شوند؛ عمدتاً در مسیر پلکان و راه‌‌پله کاربرد دارند. عرض این دسته نسبت به سایر انواع قبلی کمتر بوده و درازای آنها معمولاً بین ۳ تا ۱۰ متر متغیر است که در موارد خاص تا ۱۵ متر نیز افزایش می‌یابد.
• فرش‌های ذرع‌ و نیم نیز از دیگر انواع فرش‌های دستباف محسوب می‌شوند که ابعادشان تقریباً ۱.۵×۱.۴۰ متر بوده، در حالی که نمونه‌های ذرع‌ و چارک با اندازه‌های ۱.۳۰×۰.۸۰ متر تولید می‌گردند.

بررسی فرش دستباف با توجه به طرح

از طرف دیگر، فرش‌های دستباف ایرانی از نظر طرح نیز در گروه‌های متفاوتی طبقه‌بندی می‌شوند. فرش دستباف کاشان به عنوان یکی از شناخته‌شده‌ترین و پرتقاضاترین گونه‌های ایرانی شناخته می‌شود که از مرغوبیت چشمگیری برخوردار بوده و نقش‌ و نگار آن از زیبایی خارق‌العاده و بی‌نظیری برخوردار می‌باشد. فرش تبریز هم دارای طرح‌های متنوعی بوده و از رنگ‌های گسترده‌ای برخوردار است و ظرافت آن با هیچ نمونه دیگری از فرش‌های دستباف قابل مقایسه نیست. فرش‌های دستباف اصفهان، قم و نائین نیز در زمره دیگر گونه‌های این منسوجات قرار می‌گیرند که عموماً در زمره مرغوب‌ترین انواع فرش‌ها دسته‌بندی می‌گردند.