وارنیش در نقاشی چیست؟ راهنمای کامل استفاده و انواع آن

وارنیش در نقاشی چیست

وارنیش یکی از مهمترین مواد در هنر نقاشی است که مانند یک پوشش محافظ روی آثار هنری و سطوح مختلف قرار می‌گیرد. این ماده از رنگ‌ها در برابر عوامل مخرب مانند رطوبت، گرد و غبار و دیگر آسیب‌های محیطی محافظت می‌کند. علاوه بر این، به سطح نقاشی جلا و براقیت زیبایی می‌دهد. در این مقاله، انواع مختلف وارنیش نقاشی، روش استفاده از آن و نکات مهم مربوط به آن را بررسی می‌کنیم.

وارنیش نقاشی چیست؟

اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم، وارنیش نقاشی یا ورنی یک لایه شفاف و سخت است که پس از پایان کار نقاشی برای محافظت از آن، روی آن کشیده می‌شود. این ماده در ابتدا به شکل مایع است، اما پس از خشک‌ شدن، سطحی سخت و شفاف مانند شیشه ایجاد می‌کند. انگار یک لایه نازک شیشه روی نقاشی خود قرار داده‌اید.
اگر نوع مناسب وارنیش را برای نقاشی خود انتخاب کنید و آن را به درستی استفاده کنید، می‌توانید مطمئن باشید که عوامل محیطی مانند رطوبت، گرما یا گرد و غبار به اثر شما آسیبی نمی‌زنند.
همچنین، با توجه به تنوع ورنی‌ها، می‌توانید سطح نقاشی را مات یا براق کنید. مثلاً اگر رنگ‌های نقاشی شما کمرنگ یا بی‌حالت به نظر می‌رسند، با انتخاب وارنیش مناسب می‌توانید کنتراست رنگ‌ها را تنظیم کرده و جلوه کار خود را چند برابر کنید.
نکته جالب این است که حتی پس از چند سال می‌توانید ورنی قدیمی را از روی نقاشی پاک کنید و نوع جدیدی جایگزین آن کنید. این کار زمانی لازم می‌شود که متوجه شوید وارنیش استفاده‌ شده، مناسب نقاشی شما نبوده است. البته این در صورتی امکان‌پذیر است که در مرحله اول، وارنیش را به درستی روی نقاشی زده باشید.
یک نکته مهم دیگر این است که اگر نقاشی شما برجستگی یا فرورفتگی دارد، نباید وارنیش را روی آن بکشید، چون ممکن است به اثر هنری شما آسیب بزند.

مزایای استفاده از ورنی نقاشی

استفاده از وارنیش نقاشی فواید بسیاری دارد که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
● محافظت از سطح نقاشی در برابر آسیب‌های محیطی
● افزایش براقیت و زیبایی اثر هنری
● مقاومت بیشتر در برابر خراشیدگی و زنگ‌زدگی
● حفظ رنگ و ظاهر اولیه‌ نقاشی برای مدت طولانی
● مقاومت در برابر آب، رطوبت و جلوگیری از نفوذ آن‌ها
● افزایش طول عمر نقاشی
● تشکیل لایه‌ای محافظ روی سطح کار
● کاهش تأثیر عوامل مخرب مانند پوسیدگی یا اکسیداسیون
● افزایش ارزش هنری و جذابیت بیشتر اثر برای خریداران

انواع وارنیش نقاشی

انواع وارنیش نقاشی

وارنیش‌ها در انواع مختلفی تولید می‌شوند که بر اساس ترکیبات، ویژگی‌ها و کاربردهایشان دسته‌بندی می‌شوند. هنگام خرید وارنیش نقاشی، توجه به کیفیت و اصل بودن محصول بسیار مهم است. بنابراین، بهتر است ابتدا با انواع مختلف آن آشنا شوید.

وارنیش بر پایه آب

این نوع وارنیش، مانند وارنیش اکریلیک که بر پایه آب است، سریع‌تر خشک می‌شود و برای پروژه‌های هنری که نیاز به سرعت عمل دارند مناسب است.

ویژگی‌ها وارنیش بر پایه آب

● زمان خشک شدن کوتاه (۱ تا ۲ ساعت)
● بی‌رنگ و بدون هیچ بویی
● مناسب برای رنگ‌های اکریلیک

نحوه استفاده وارنیش بر پایه آب

● به راحتی با آب رقیق می‌شود.
● برای جلوگیری از زرد شدن یا ترک خوردن رنگ، آن را به صورت یکنواخت روی سطح نقاشی بمالید.

وارنیش روغنی

این نوع وارنیش نقاشی از پرکاربردترین انوع ورنی است که از رزین‌های آلکیدی ساخته شده است و به دلیل براقیت بالا، معمولاً برای نقاشی‌های رنگ روغن استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها وارنیش روغنی

● براقیت بسیار بالا
● زمانبر بودن خشک شدن وارنیش (تقریباً ۴ ساعت)
● مناسب برای سطوح چوبی و نقاشی‌های رنگ روغن

نحوه استفاده وارنیش روغنی

● برای رقیق کردن آن از تینر استفاده کنید.
● بهتر است با قلموهای نرم و منعطف برای اعمال آن روی نقاشی استفاده شود.
● استفاده مستقیم آن روی ورق طلا توصیه نمی‌شود.

وارنیش اسپری

وارنیش نقاشی اسپری، به دلیل سهولت در استفاده، گزینه‌ محبوبی برای کارهای هنری کوچک و تزئینی است.

ویژگی‌ها وارنیش اسپری

● استفاده آسان و سریع
● مناسب برای آثار هنری کوچک و دکوراتیو
● معمولاً در دو نوع براق و مات عرضه می‌شود

نحوه استفاده وارنیش اسپری

● اسپری را در فاصله‌ی ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌متری از سطح نگه دارید.
● برای پوشش یکنواخت و بدون اشکال، از چند لایه اسپری استفاده نمایید.

وارنیش آبرنگ

وارنیش آبرنگ، روشی آسان برای محافظت از نقاشی‌های آبرنگی است. این وارنیش لایه‌ای شفاف روی کار ایجاد می‌کند که رنگ‌ها را درخشان‌تر کرده و از اثر در برابر آب، گرد و غبار و نور محافظت می‌کند.

ویژگی‌ها وارنیش آبرنگ

● استفاده سریع و حتی بدون قلمو
● ایجاد پوشش شفاف و یکنواخت
● محافظت در برابر UV، آب و گرد و غبار
● در دو نوع براق و مات

نحوه استفاده وارنیش آبرنگ

● پیش از انجام وارنیش، مطمئن شوید که نقاشی کاملاً خشک باشد (حداقل ۲۴ ساعت).
● می‌توان از اسپری مخصوص یا قلمو نرم برای پخش یکنواخت وارنیش استفاده کرد.
● از فاصله ۲۰ تا ۳۰ سانتی‌متری در چند لایه نازک اسپری کنید.
● بین لایه‌ها چند دقیقه صبر کرده و اجازه دهید اثر در محیطی تمیز و با تهویه خشک شود.

مقایسه انواع وارنیش

وارنیش‌ها بسته به ترکیبات و کاربردشان انواع مختلفی دارند. وارنیش‌های پایه آب زودتر خشک می‌شوند و بوی کمتری دارند، در حالی که وارنیش‌های پایه روغن ماندگاری بیشتری داشته و در برابر سایش مقاوم‌تر هستند. همچنین وارنیش‌ها از نظر میزان براقیت به سه دسته براق، مات و لاکیده تقسیم می‌شوند. در ادامه، برای درک بهتر این تفاوت‌ها در انواع وارنیش نقاشی جدولی برایتان آماده کرده‌ایم:

جدول مقایسه انواع وارنیش در نقاشی

نوع وارنیش

پایه

زمان خشک شدن

براقیت

کاربرد

حلال

وارنیش روغنی

آلکیدی

۴

ساعت

براق

رنگ روغن، چوب

تینر روغنی

وارنیش بر پایه آب

پایه آب

۱-۲

ساعت

براق یا مات

رنگ‌های اکریلیک

آب

اسپری وارنیش

(کیلر)

متنوع

۱

ساعت

براق یا مات

نقاشی‌های دکوراتیو

تینر یا آب

وارنیش آبرنگ

اکریلیک یا پایه آب

۱-۲

ساعت

شفاف، نیمه‌براق یا مات

نقاشی‌های آبرنگ روی کاغذ

آب یا اسپری آماده مصرف

حلال وارنیش چیست؟

حلال وارنیش نقاشی بستگی به نوع آن دارد. برای وارنیش‌های پایه آب از آب استفاده می‌شود، در حالی که وارنیش‌های روغنی به تینر نیاز دارند. این حلال‌ها به پخش شدن راحت‌تر وارنیش روی سطح کمک کرده و زمان خشک شدن را کاهش می‌دهند.
حلال‌های معمول برای رایج‌ترین وارنیش‌ها عبارتند از:
● وارنیش روغنی: تینر روغنی
● وارنیش اکریلیک: آب
● وارنیش فوری: تینر نیتروسلولز

بهترین وارنیش برای سفال و چینی

علایق بر وارنیش نقاشی، در آثار  مجسمه سفالی و چینی نیز، انتخاب درست وارنیش بسیار مهم است. مناسب‌ترین وارنیش برای این سطوح، وارنیش اکریلیک یا وارنیش مخصوص سفال است. این نوع وارنیش‌ها به آسانی روی سطح قرار می‌گیرند و پس از خشک شدن، لایه‌ای مقاوم و شفاف ایجاد می‌کنند.

ویژگی‌ها وارنیش برای سفال و چینی

● مقاومت بالا در برابر رطوبت
● شفافیت و عدم زرد شدن با گذشت زمان

نحوه استفاده وارنیش برای سفال و چینی

● وارنیش را به صورت یکدست روی سطح سفال بمالید.
● اگر لازم بود، می‌توانید از اسپری کیلر برای پوشش بهتر کمک بگیرید.

کلام پایانی

بوم یا کاغذی که نقاش روی آن کار می‌کند، ممکن است پس از مدتی فرسوده شود و جلوه اولیه خود را از دست بدهد. برای محافظت از آثار هنری، نقاشان از وارنیش نقاشی استفاده می‌کنند. همچنین، برای جلوگیری از تأثیر عوامل محیطی مانند گرد و غبار، گرما و رطوبت روی نقاشی، توصیه می‌کنیم از وارنیش استفاده کنید.
اما انتخاب نوع مناسب وارنیش برای نقاشی شما مسئله مهمی است که باید به آن توجه کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید. دقت داشته باشید که وارنیش‌ها در انواع مختلفی وجود دارند و می‌توانند سطح نقاشی را شفاف یا مات کنند.
در این مقاله، انواع وارنیش‌ها و روش‌های استفاده از آن‌ها را بررسی کردیم تا به شما در انتخاب بهتر کمک کنیم. بهتر است قبل از مصرف هر نوع وارنیش، ویژگی‌های آن را به دقت مطالعه کنید و با توجه به نیاز خود، گزینه مناسب را انتخاب نمایید.

درصورتیکه علاقه مند به مطالب مربوط به وارنیش در نقاشی چیست؟ راهنمای کامل استفاده و انواع آن
هستید می توانید مقاله های زیر را مطالعه نمایید:

آشنایی با نقاشی با آبرنگ

آشنایی با نقاشی روی سفال

آشنایی با هنر ویترای ؛ نقاشی روی شیشه