آشنایی با راه های تشخیص فرش عتیقه

آیا هر فرش دستباف صدساله لزوماً عتیقه محسوب می‌شود؟ پاسخ به این سوال پیچیده‌تر از آن است که در نگاه اول به نظر می‌رسد و می‌تواند هم مثبت و هم منفی باشد. هر چند همه فرش‌هایی که بیش از یک قرن قدمت دارند، عتیقه محسوب می‌شوند، اما ارزش آن‌ها بسته به ویژگی‌های خاصی که دارند، به طور قابل توجهی متفاوت است. در ادامه برای تشخیص فرش عتیقه بارزترین مشخصات و ویژگی‌های این فرش‌ها را ذکر خواهیم نمود.

کمیاب بودن:

عموماً فرش‌های اصل عتیقه تولید محدودی داشته‌اند و امروزه نمونه مشابهی از آن‌ها یافت نمی‌شود. یکی از راه‌های نسبتاً راحت تشخیص فرش عتیقه اینست که این فرش‌ها غالبا بیش از ۱۰۰ سال قدمت دارند.

رنگ‌های طبیعی و درخشان:

به دلیل گذشت زمان طولانی از بافت این فرش‌ها، رنگ‌های به کار رفته در آن‌ها، به واسطه دارا بودن رنگدانه‌های طبیعی و پخته، درخشندگی خاصی دارند.

وجود نقص‌های جزئی:

قطعاً به دلیل دستبافت بودن این فرش‌ها، باید برخی ناهماهنگی‌ها در گره‌زنی آن‌ها مشاهده شود. لیکن، اگر تعداد این ناهماهنگی‌ها بیش از حد باشد، ارزش اصلی فرش کاهش می‌یابد. برعکس، اگر فرشی بدون هیچ نقصی مشاهده کردید، به اصالت آن شک کنید.

طراحی اصیل و متناسب با فرهنگ محل بافت فرش:

از نظر طراحی، فرش‌های عتیقه عموماً ریشه در فرهنگ، آداب و رسوم خاص هر قومی دارند. بنابراین، برای تشخیص فرش عتیقه بدانید که وجود طرح و رنگ‌های نامتعارف و عجیب در آن، می‌تواند نشان‌دهنده عدم اصالت آن باشد.

طیف رنگی محدود:

از نظر رنگ‌آمیزی، فرش‌های عتیقه معمولاً محدود به چند رنگ اصلی مانند کرم، قرمز و قهوه‌ای هستند.

طرح‌های ساده و خلوت:

در گذشته، طرح و نقش فرش‌های دستبافت ساده و خلوت انتخاب می‌شد. مشاهده طرح‌های شلوغ و پیچیده در یک فرش عتیقه، می‌تواند شک‌هایی درباره اصالت آن ایجاد کند.

الیاف طبیعی:

از دیگر روش‌های ساده تشخیص فرش عتیقه جنس الیاف آن است؛ الیاف مورد استفاده در این نوع فرش‌ها اغلب از پشم طبیعی بوده و با رنگ‌های طبیعی رنگ‌آمیزی شده‌اند.

یکنواختی رنگ:

اگر در یک فرش عتیقه، رنگ‌ها دچار دو رنگی (کم‌رنگ و پررنگ) شده باشند، باید به اصالت آن شک کرد. زیرا رنگ‌های طبیعی به سادگی از بین نمی‌روند و دو رنگی در فرش‌های عتیقه واقعی کمتر اتفاق می‌افتد.