آشنایی با هنر پته دوزی و مراحل دوخت آن

هنر پته‌دوزی، یکی از اصیل‌ترین میراث‌های دستی کرمان است که ریشه در تاریخ این نقطه از کشورمان دارد. اگرچه شواهد تاریخی متعددی دال بر قدمت هنر پته دوزی وجود دارد، اما تعیین دقیق تاریخ آغاز آن میسر نیست. در سفرنامه جهانگرد مشهور، ژان شاردن، به این هنر زیبا و کاربردهای متنوع آن در دوران صفوی اشاره شده است. مواد اولیه به کار رفته در پته کرمان معمولاً از پشم حیوانات است که این پارچه را در برابر تغییرات آب و هوایی آسیب‌پذیر می‌سازد. به همین دلیل، آثار بسیار قدیمی و دست‌نخورده از پته به ندرت یافت می‌شود.

در متون تاریخی هنر، قدیمی‌ترین نمونه پته جهان مربوط به سال ۱۲۸۵ هجری قمری ذکر شده است. تمام نقوش این اثر ارزشمند با ظرافت تمام و به کمک سوزن و نخ ابریشم بر روی پارچه ابریشمی دوخته شده است. طرح‌های این پته شامل گل‌های ریز و خطوط شکسته زیبا است و حاشیه آن با طرح‌های سنتی تزیین شده است. نمونه دیگری از پته‌های تاریخی، پته بزرگ مقبره شاه نعمت‌الله ولی است که در سال ۱۲۹۴ دوخته شده و در موزه اختصاصی این آرامگاه نگهداری می‌شود.

بر اساس شواهد موجود، ۱۲ هنرمند ماهر کرمانی در خلق این شاهکار هنری مشارکت داشته‌اند. سفارش ساخت این پته نفیس توسط شخصی به نام شهاب‌الملک در زمان حکومت مرتضی قلی خان داده شده است که این اطلاعات در گوشه‌ای از پته دوخته شده است. یکی دیگر از نمونه‌های ارزشمند پته‌های قدیمی، پته‌های شمسه‌دوزی و صرفه دوزی است که توسط استاد فرج‌الله کرمانی خلق شده و هم‌اکنون در موزه هنرهای تزیینی به نمایش گذاشته شده است.