مقایسه گبه با جاجیم و گلیم: شباهت‌ها و تفاوت‌ها

گلیم یک بافت بدون پرز از جنس پشم یا پنبه است که از تار و پود تشکیل می‌شود. برخلاف قالی، گلیم گره و پرز بلند ندارد. کیفیت گلیم به نرمی نخ آن بستگی دارد و پشم مرینوس یکی از بهترین گزینه‌ها برای بافت آن است. نقش‌های گلیم معمولاً ساده و ثابت هستند، اما گاهی طرح‌های ذهنی نیز در آن‌ها دیده می‌شود. طرح‌ها و نقوش سنتی گلیم بسته به منطقه بافت آن متفاوت است و منعکس‌کننده فرهنگ همان منطقه است. گلیم‌ها تنوع رنگی بیشتری نسبت به گبه دارند و معمولاً در ابعاد بزرگ‌تر از گبه بافته می‌شوند.

جاجیم نوعی گلیم است که در بافت آن از تارهای اضافی استفاده می‌شود و در پدیدار کردن طرح و نقش آن، از تار نیز همچون پود کمک گرفته می‌شود. جاجیم یک دستبافته پشمی، منقش و بدون پرز است که غالباً مخصوص نواحی سردسیر است. جاجیم نازک‌تر و لطیف‌تر از گلیم بافته می‌شود و ضخامتی بین گلیم و پارچه دارد. بر خلاف گبه که فقط کاربرد زیرانداز دارد، جاجیم کاربردهای متنوعی از جمله زیرانداز، پتو، روتختی، روکش مبلمان، پرده و سجاده دارد. جاجیم‌ها در نوارهای بلند بافته شده و سپس به هم متصل و دوخته می‌شوند، در حالی که گلیم‌ها یکپارچه بافته می‌شوند.

پیش از خرید گبه، گلیم و جاجیم، آشنایی با تفاوت‌های ظاهری و کارکردی این سه محصول ضروری است تا محصول خریداری شده بتواند به بهترین نحو نیازهای فرد را برآورده کند. توجه به اندازه، مواد اولیه، بافت، طرح و نقش، رنگ و کاربرد هر یک از این دستبافته‌ها به انتخاب مناسب کمک می‌کند.