نحوه رفو کردن فرش دستباف در منزل
رفو کردن فرش دستباف یکی از کارهایی است که نیاز به دانش تخصصی دارد و باید بادقت و با ابزار خاصی انجام شود. فرش در گذر زمان در معرض آسیب‌های مختلفی قرار دارد که از آن جمله می‌توان به پوسیدگی، پارگی، ساییده شدن و سوختگی اشاره کرد. زمانی که فرش دستباف در معرض این مشکلات قرار می‌گیرد به دلیل ارزش بالای خود نیاز به رفو کردن دارد؛ زیرا منطقی نیست که فرش را به خاطر یک مشکل کوچک دور انداخت و یا دست به خرید فرش دستبافت جدید زد. همین مسئله باعث میشود که آموزش رفو کردن فرش دستباف در منزل دغدغه بسیاری از افراد باشد. در مقاله امروز به موضوع رفو کردن فرش دستباف در منزل بیشتر خواهیم پرداخت.
در صورت تمایل می توانید پادکست مربوط به این مقاله رو گوش دهید :
رفو کردن فرش دستبافت
رفو کردن فرش دستباف به مهارتی گفته میشود که طی آن قسمت‌های آسیب‌دیده فرش اصلاح و ترمیم میشود. این روش بسیار کمک می‌کند تا افراد بتوانند مشکلات فرش خود را با کمترین هزینه برطرف کنند. برای انجام این کار به ابزار و مواد خاصی نیاز است و همچنین فرد باید دانش و مهارت این کار را نیز داشته باشد تا انجام رفو به بهترین شکل صورت گیرد. رفوگری کاری بسیار با صبر و حوصله است و اگر فردی زمان و حوصله کافی را برای این کار ندارد بهتر است از انجام این کار صرف‌نظر کند.
مراحل رفو کردن فرش دستباف
برای رفو کردن فرش دستباف شما باید مراحل زیر را حتماً در نظر داشته باشید و رعایت کنید:
آماده کردن محیط
به دلیل اینکه رفو کردن فرش دستبافت باید بسیار باحوصله انجام شود بهتر است فرش را به مکانی ببرید که شرایط رفو کردن فرش برایتان مهیا باشد. این مکان باید نور مناسبی داشته باشد و از رفتوآمد به دور باشد. همچنین بهتر است شما مکانی برای تکیه‌دادن داشته باشید تا در حین کار خسته نشوید. اگر چهارپایه‌ای دارید می‌توانید فرش را روی آن بیندازید تا فرش در سطح بالاتری قرار بگیرد و شما دسترسی بهتری به فرش داشته باشید.
آماده کردن فرش برای رفو
برای اینکه فرش شما آماده رفو باشد باید درصورتیکه میزان پوسیدگی فرش بالا نیست و شستشو باعث آسیب به آن نمی‌شود حتماً فرش را قبل از رفو کردن بشویید. این کار به شما کمک می‌کند تا بتوانید تمام مشکلات و عیوب فرش را به شکل کامل ببینید. اگر فرش وضعیتی قابل شستشو ندارد می‌توانید پشت و روی آن را جاروبرقی بکشید تا فرش کاملاً تمیز شود.
آماده کردن وسایل مورد نیاز رفوگری
برای انجام رفوگری شما نیاز به وسیله‌های زیر خواهید داشت:
سوزن رفوگری
این سوزن یک سوزن مخصوص است و باید به‌درستی انتخاب شود؛ زیرا عدم انتخاب درست سوزن میتواند در صورت شکسته‌شدن به شما و دستانتان آسیب برساند. برای رفو از سوزن استاندارد حدود ۵ تا ۷.۵ سانتی‌متر استفاده می‌کنند. همچنین سوزن‌های درشت خیاطی که به آنها جوالدوز می‌گویند و یا سوزن‌های قلاب‌دوزی با نمره ۳.۵ نیز مناسب است.
انگشتانه
داشتن انگشتانه خصوصاً برای افراد مبتدی بسیار مهم است تا نوک سوزن به انگشت وارد نشود. انگشتانه همچنین از بریده شدن دست توسط قیچی جلوگیری می‌کند.
ابزار برش
در حین رفوگری فرش دستباف در منزل، شما به ابزار برش مانند قیچی‌های کوچک یا چاقو و تیغ‌های تیز برای بریدن گوشه‌های فرش و بخش‌های سوخته و ساییده شده نیاز دارید.
نخ مناسب
بهترین گزینه برای نخ رفوگری فرش دستباف در منزل، نخ لنین است. رنگ نخ باید با رنگ قسمتی از فرش که می‌خواهید رفو کنید هماهنگ باشد تا کار شما طبیعی‌تر جلوه کند. همچنین کیفیت نخ بسیار اهمیت دارد تا به‌سرعت فرسوده نشود.
خامه قالی
اگر بخشی از قالی شما ساییده شده بهتر است از خامه قالی‌بافی استفاده شود که خاصیت ارتجاعی دارد. خامه قالی را می‌توانید از کارگاه‌های فرش‌بافی یا فرش فروشی‌های بزرگ تهیه کنید. در صورت پیدا نکردن آن استفاده از کامواهای بافتنی پشمی پیشنهاد میشود.
رفوی فرش
مرحله نهایی رفوگری فرش دستباف در منزل، انجام این کار است. با آماده کردن شرایط لازم حالا شما آماده هستید تا فرش را رفو کنید. در ابتدا باید شکل و نوع آسیب‌دیدگی فرش را تعیین کنید. اگر فرش سوخته و یا پارگی مشکل آن است باید از روش‌های مختلف و متفاوتی برای رفوگری فرش استفاده کنید. معمولاً رفوگری در مورد سوختگی‌های کم‌عمق کاربرد دارد و زمانی که میزان سوختگی از حد مجاز عبور کند امکان رفوی فرش برای افراد عادی و حتی متخصص وجود ندارد. در مورد رفوی فرش پاره نیز شما می‌توانید از روش دوختن لبههای پاره فرش به یکدیگر استفاده کنید. برای انجام این کار پارگی فرش را باید از قسمت زیر با استفاده از سوزن رفوگری بزرگ و نخ قالی بافی به شکل پیش‌وپس بدوزید. دقت داشته باشید که سر آزاد نخ باید در انتهای کار زیر فرش باشد تا در روی فرش دیده نشود.
به دلیل اینکه فرایند رفو کردن فرش دستباف در منزل کاری تخصصی و زمانبر است به همین دلیل بیشتر افراد ترجیح می‌دهند این کار را به افراد تخصصی و ماهر در این کار بسپارند تا بهترین نتیجه را از رفو کردن فرش خود بگیرد.
کلام پایانی
فو کردن فرش دستباف در منزل یکی از کارهایی است که ممکن است به آن نیاز پیدا کنید. فرش دستباف به دلیل ارزش بالای خود اگر دچار مشکلی شود نیازمند رفو کردن است و اگر مشکل فرش جزئی باشد افراد می‌توانند در داخل منزل این کار را انجام دهند. در صورتی که سوختگی، پوسیدگی و یا بریدگی فرش بیش از حد باشد این کار باید به دست افراد متخصص سپرده شود تا رفوی فرش به بهترین شکل خود انجام شود. رفوی فرش کمک می کند تا افراد ناچار نباشند دست به خرید فرش دستبافت جدیدی بزنند.
درصورتیکه علاقه مند به فرش های دستباف
هستید می توانید مقاله های زیر را مطالعه نمایید:
آشنایی با فرش دستباف تبریز
آشنایی با فرش ایرانی و معرفی انواع
سوالات متداول
رفو کردن فرش دستباف مهارتی است که با استفاده از ابزار و مواد خاص، بخش‌های آسیب‌دیده فرش مانند پوسیدگی، پارگی، ساییدگی یا سوختگی را اصلاح و ترمیم می‌کند. این کار به حفظ ارزش فرش و جلوگیری از دور انداختن آن کمک می‌کند.
زمانی که فرش دستباف دچار آسیبهایی مانند پوسیدگی، پارگی، ساییدگی یا سوختگی میشود، به دلیل ارزش بالای خود، رفو کردن آن منطقیتر از خرید فرش جدید است. حتی مشکلات جزئی نیز با رفو قابل برطرف شدن هستند.
بله، با داشتن دانش، مهارت، ابزار و مواد مناسب، رفو کردن فرش دستباف در منزل برای مشکلات جزئی امکان‌پذیر است. با این حال، برای آسیب‌های جدی‌تر، بهتر است این کار را به متخصصان بسپارید.
برای رفو کردن فرش دستباف در منزل به ابزارهایی مانند سوزن رفوگری مخصوص (حدود ۵ تا ۷.۵ سانتی‌متر یا سوزن‌های درشت خیاطی و قلاب‌دوزی با نمره ۳.۵)، انگشتانه، ابزار برش (قیچی کوچک، چاقو یا تیغ تیز)، نخ مناسب (بهترین گزینه نخ لنین با رنگ هماهنگ با فرش) و خامه قالی (برای قسمت‌های ساییده شده یا در صورت عدم دسترسی، کاموای بافتنی پشمی) نیاز خواهید داشت.
محیط رفو باید دارای نور مناسب، به دور از رفتوآمد و دارای مکانی برای تکیه دادن باشد تا در حین کار خسته نشوید. قرار دادن فرش روی چهارپایه میتواند دسترسی بهتری فراهم کند.
اگر پوسیدگی فرش زیاد نیست و شستشو به آن آسیب نمیزند، بهتر است قبل از رفو فرش را بشویید تا تمام عیوب مشخص شوند. در غیر این صورت، پشت و روی فرش را جاروبرقی بکشید تا کاملا تمیز شود.
برای رفوی پارگی فرش، لبههای پاره فرش را از قسمت زیر با استفاده از سوزن رفوگری بزرگ و نخ قالی بافی به شکل پیشوپَس به یکدیگر بدوزید. توجه داشته باشید که سر آزاد نخ باید در انتهای کار زیر فرش قرار گیرد تا در روی فرش دیده نشود.
فرایند رفو کردن فرش دستباف تخصصی و زمانبر است. اگر سوختگی، پوسیدگی یا بریدگی فرش بیش از حد جزئی باشد، بهتر است این کار را به دست افراد متخصص و ماهر در این زمینه بسپارید تا رفوی فرش به بهترین شکل انجام شود.
